İdrar kaçırması özellikle doğum yapmış kadınlarda sık olarak görülmektedir. Doğum yapmamış kadınlarda da sık idrara çıkma şikâyeti olabilir.
Günde 8 kez den fazla idrar yapmak, gece idrar yapma amacı ile uyanmak, uygun olmayan ortamda idrar gelince tutamamak inkontinans – idrar kaçırma olarak tanımlanır. Sebepleri;
İdrar şikâyeti ile gelen her hastanın idrar tahlili yapılmalı, taş ya da enfeksiyon varlığı ekarte edilmelidir. Unutulmamalıdır ki idrar irritasyonu ve sık idrara çıkmanın en sık sebebi enfeksiyondur. İdrar tahlili ve kültürü ile kontrol sağlanmalı böbreklere enfeksiyon çıkmadan önce tedavi edilmelidir.
Menopozdan sonra estrojen eksikliğine bağlı vajina ve vulvada yani tamda mesane çıkış deliği olan üretranın bulunduğu alanda zamanla artan kuruma irritasyona sebep olur. Sızlama ve idrar kaçırma bulgu olarak ortaya çıkabilir. Tedavisinde: vajinal- vulval lazer, estrojen kremler ve kollojen kremler kullanılır. Tedaviye cevap dramatiktir. Ayrıca bu hastaların aşırı duyarlı nörojen mesane durumuna vajinal lazer oldukça iyi gelmektedir. Menopoz sonrası sarkması olmayan idrar kaçırma hastalarında vajinal lazer terapi oldukça faydalıdır ve şikayetleri ortadan kaldırabilir.
Bel fıtığı, sinir sistemi hastalıkları olanlarda idrar algılama ve boşaltma fonksiyonlarının sekteye uğraması ile oluşur. İdrar torbası kapasitesi normalde 750 cc – 1000 cc arasındadır. Ancak iletim bozukluğuna bağlı mesanede gevşeme oluşmaz ve sürekli idrar yapma hissi, idrar geldiğinde tutamama ( urgency ) aniden idrar yapma şikayetleri oluşur. Hayat kalitesini oldukça olumsuz etkileyen bu durum ilaçlar ve vajinal lazer tedavisi ile tedavi edilir.
Doğum yapmış kadınlarda idrar torbası yırtıklara bağlı aşağıya doğru sarkabilir. İdrar torbası sarkması sebebi: asıcı bağların normal vajinal doğum sırasında kontrolsüz yırtılmasıdır. Özellikle idrar torbası çıkış deliğinin (üretra) asıcı bağlarının yırtılması sonucunda öksürme ya da ağır yük kaldırma ile oynak olan üretra aşağı doğru düşer ve idrar kaçışı oluşur.
Tedavisi sarkan idrar kesesinin bağlarını cerrahi olarak onararak yukarı çekmektir. İdrar kaçırması olan kadınlarda sistosel ameliyatı dediğimiz asıcı bağlarında onarılıp idrar torbasının olması gereken yere tekrar getirilmesi ameliyatı yeterli geleceği gibi bazı hastalarda üretra mobil yani hareketli olacak kadar yerinden oynamış ise TOT ameliyatı gerekebilir. Hayat kalite skorlaması, POP-Q muayenesi ve Q tip testi tam yapılmadan idrar kaçırma cerrahisi planlanamaz.
Detaylıca şikayetler dinlenmeli, hayat kalitesini arttıracak en doğru ameliyat yapılmalıdır.
Vajen sarkması çok olan hastalarda ya da idrar çıkış yolu tıkalı olan hastalarda görülür. İdrar torbası evre 4 sarktığı için üretra yani idrar çıkış deliği kıvrılır ve idrar torbasının boşalmasını engeller. Bu durumda ya hasta ıkınarak işer ki bu sarkmayı karın içi basıncı arttıracağı için daha çok arttırır ya da eli ile idrar torbasını içeriye iterek idrarını yapmaya çalışır.
Çoğu ileri evre sarkma hastası idrar torbasını eli ile vajinal yere yerleştirerek işemektedir. Bu tip idrar kaçırma şikayetinin tedavisi kesinlikle cerrahidir. İdrar torbası sarkması ve idrar kaçırmasında yapılacak sistosel ameliyatı kesin çözüm olacaktır.
İdrar kaçırma tedavisi olan bir hastalıktır. İdrar kaçırması: hayat kalitesini oldukça olumsuz etki eder. Kadınların sosyal ve cinsel yaşantısı etkilenir. Çoğun hastada depresyon ve kaygı bozukluğu oluşur. Cinsel ilişki sırasında idrar kaçırma oldukça sık gözlenir ve cinsel hayat kalitesini oldukça kötü etkiler.
Toplumun çoğu doğumlara bağlı ya da yaşlılıkta oluşan idrar kaçırmanın tedavisinin olduğunu maalesef bilmemektedir. Ağır geçmiş normal vajinal yoldan doğum hastalarında erken yaşlarda idrar kaçırma oluşabilir hayat ve cinsel yaşam kalitesini oldukça olumsuz etkiler. İdrar kaçırma bu açıdan bakıldığında tedavi edilir ve doğru tedavi edildiğinde hasta memnuniyetinin en yüksek olduğu hasta grubu olarak literatürde geçer.
İki çeşit tedavi metodu vardır.
Mix tip idrar kaçırması için ilaç ve cerrahi tedavi birlikte yapılır.
Sistosel ameliyatı ağrılı bir süreç değildir. Hastaların genelde 3. Günden sonra ağrı kesici ihtiyacı kalmamakta, 5.gün iş hayatına dönüşü olmaktadır.
İdrar kaçırma ameliyatı sonrası ertesi gün eve dönüş ve banyo yapılabilir. İlk üç hafta cinsel ilişki ve ağır yük kaldırma yasaktır. Hafif spora 2. hafta dönülebilir. Ağrılı bir süreç olmadığından şehir dışından gelen hastalar ertesi gün, yurt dışı hastaları ise 2 gün sonra oturdukları yere dönebilirler.
Doğru yapılmış ve tam olarak bağ defektleri onarılmış idrar kaçırma ameliyatı sonrası tekrar etme olasılığı pek yoktur. Vajinal alanda ve leğen kemiğinde idrar torbasını asan asıcı bağları onarıldığında idrar kaçırma yıllar geçse de idrar kaçırması tekrar etmeyecektir.