Doğum Yapacak Kadınlar Miyom Ameliyatı Olabilir mi?

Doğum Yapacak Kadınlarda Miyom Ameliyatı

Doğum yapacak kadınlar belli durumlarda ve belli şekilde miyom ameliyatı olabilirler. Öncelikle; miyomun boyutu bu kararda önemlidir.

Örneğin 1 cm ya da 2 cm myom gebelik öncesi tespit edilmişse gebelik öncesi cerrahi genelde önerilmez. Gebelik planlamadan önce miyomun büyüme hızı kontrolu yapılır. Ancak 1-2 cm miyomlarda gebelik öncesi tespit edilmemiş olması genelde sıkıntı yaratmaz. Gebelikte rahime akan kan miktarı ve beslenmesi bebeğin oksijen sağlama ihtiyacı sebebi ile artmıştır. Fazla kan akımı aynı şekilde miyomun boyutlarında hızlı artış yapar. Genelde 4 cm üstü miyomlarda görülse de karneöz dejenerasyon küçük miyomlarda da izlenebilir.

Karneöz dejenerasyon; myomun içine olan kan akımının akut azalması sonucu miyom içine kanama ve şiddetli ağrı ile karakterize durumdur. Daha çok gebelikte olan bu durum gebeliğin akut cerrahi sebeplerinden bir tanesidir.

Gebelerde miyom varlığında akla gelmesi gereken karneöz dejenerasyon genellikle kan sayımı takibi, soğuk uygulama ve ağrı kesicilerle takip edilir. Genelde büyük myomlarda görülen akut kanama acil cerrahi gerektirir.

Doğum yapacak kadınlarda miyom ameliyatı gebelik öncesi şu koşullarda önerilir;

• 5 cm üzeri ölçümlerde rahmin hangi bölgesinde olduğuna bağlı
• Miyom kapsülü net değil ve içerde kanama alanları var ise
• Düzensiz büyüyen myom
• Hızlı büyüyen myom
• Rahim ağzına yakın iri myomlar
• Bebeğin vajinadan çıkımını engelleyecek 8 cm’ den büyük myomlar da gebelik öncesi myomektomi yani miyom alma ameliyatı düşünülebilir.

Ancak unutulmaması gereken cerrahi karar verilmeden önce dikkatli transvajinal ultrason yapılmalıdır. Gereksiz cerrahiden kaçınılması gerekir.

Myomektominin açık cerrahi seçilmesinin sebebi koter gibi enerji cihazları kullanılmadan mümkünse 3 kat dikilmesine olanak sağlayan cerrahi seçimi olmasıdır. Rahim iç dokusu olan endometrium bir kat, myometrium iç alanı rahim kası bir kat, en dış seroza denilen alan bir kat olmak üzere 3 kat rahim dikilmeli, mümkünse koter gibi cihazlar kanama durdurmak için kullanılmamalıdır. Bu şekilde rahim kasında açıklık ya da ince iyileşme engellenmiş olur. Açık cerrahi koşulları sağlanmış olsa da myomektomi ameliyatından ancak 6 ay sonra gebelik önerilir.

Miyom ameliyatı sonrası 3. ay ve 6. ay kontrol sağlanır. Kontrollerde transvajinal ultrason genelde yeterlidir. Myomektomi sonrası 6. ay rahim duvarı yüksekliği eşit, arada kan birikimleri yok, enfekte iyileşmemiş ise gebelik planlanır. Bazı kliniklerde magnetik rezonansla rahim kasının kalınlığı kontrolü istenebilir. Genelde özellikle arka duvarda olan myomektomi skarları için MR inceleme altın standart olarak karşımıza çıkar.

Doğum sayısını tamamlamamış kadınlarda myomektomi kararı dikkatlice verilmelidir. Cerrahi sırasında kanama, cerrahi sonrası enfeksiyon riski detaylıca anlatılmalıdır. Açık cerrahi yani mini laparatomi ile cerrahi rahim kas duvarı iyileşmesinde daha güvenli bir tercihtir. Yukarıda bahsedilen durumlarda gebelik öncesi miyom ameliyatı kaçınılmaz olabilir. Açık cerrahi, ameliyat sonrası antibiyorik tedavisi, inflamasyondan kaçınmak rahim kas iyileşmesinde olumlu etki eder.

Tüm şartlar sağlandığında dahi 3 ila 6. ay myomların alındığı rahim kas alanları kontrol edilmeden hasta doğum kontrol yöntemlerini bırakmamalıdır. Gebelik devamı planlanmayacak küretaj olunacaksa bile girintili iyileşen rahim kasına plesanta anormal yerleşip küretajda akut kanama dahi yaşanılabilir.

Gebelik devam ettiği durumlarda kötü iyileşen rahim kasına plesantal yapışma anomalileri plesanta perkreata ya da plesanta previa; doğumun akut kanamalı ağır cerrahi durumlarıdır. Anne ve bebek sağlığı açısından tüm bu adımlar dikkatlice atılmalı, myom alınan rahim kasının iyi iyileştiği görüldükten sonra gebelik planlanmalıdır.

Tüm bunlar dikkate alındığında dahi;

• Erken doğum riski
• Plesanta yapışma anomalisi; plesanta previa, plesanta akreata
• Spontan rüptür- rahim kası ayrılması

Gibi riskler açık myomektomi sonrasında da yaşanabilir. Bu sebeple erken doğumu önleyici hormon ve ilaçlar 24. gebelik haftasından sonra rutin myomektomili gebelere başlanmalıdır. Kasılmaların rahim kasını zorlayacağı bilinmelidir. Ayrıca kasılan ama yırtılmış rahim duvarında NST denilen kasılma ölçülen cihazın bulgu vermeyeceği asla unutulmamalıdır.