Epizyotomi (Doğum Kesisi Skarı) Onarımı

Epizyotomi Nedir?

Epizyotomi normal vajinal doğum sırasında bebeğin çıkışını kolaylaştıran bağ ve kas dokusunu da içine alan genellikle yan-orta vulva ve vajina bölgesine yapılan kesidir.

Genellikle ilk doğumda kesi yapılması gerekmekte, sonraki doğumlar için vajen yapısı daha elastik olacağı için çoğu kez epizyotomi gerekmemektedir. Epizyotomi kesisine kişinin anatomik yapısına göre değişen şekilde vulva yani küçük ve büyük dudaklar, vajina iç bölgesi ve kasları dahil olur.

Özellikle iri fetus ve normal vajinal yoldan doğum olduğunda, kontrollü epizyotomi açılmaz ise derin vajina yırtıkları, üretra ve anal yırtıklar oluşabilir. Ayrıca düzensiz ve kontrolsüz vajina yırtıklarına bağlı iyileşme daha çok sert doku (skar) fonksiyonel ve görsel sorunlar yaratacaktır. idrar torbası ve anal bölgede ki doğum yırtıkları ise düzgün onarılmalıdır.

Normal vajinal doğum sırasında oluşan bu kontrolsüz yırtıklar: fistül denilen kaka ya da idrar kaçırma, ağır enfeksiyon, kronik yoğun vajinal akıntı, cinsel ilişkiye girememe, cinsel ilişkide yoğun ağrı ve haz alamamaya sebep olabilir.

Epizyotomi (Doğum Kesisi) Nasıl İyileşir?

Normal vajinal yoldan doğum sonrası: 3-4 haftalık sürenin sonunda eğer epizyotomi açılmış ise doku iyileşmesi tamamlanmış olur. Epizyotomi ile kesilen vajinal dokunun 3 katı doğum sırasında dikilirken tam olarak karşı karşıya doğru şekilde dikilmelidir.

Epizyotomi kesisi eğer derin ve enfeksiyon riski mevcut ise batikonlu solüsyonlarla yapılacak oturma banyoları önerilir. Doğum sonrası 1. hafta kontrolünde hekiminiz epizyotomi kontrolünü yapmalıdır.

Epizyotomi Skarı Neden Oluşur?

Epizyotomi çoğu doğumda uygulanan vajinal kesidir, ancak her hastanın epizyotomi skar revizyonuna ihtiyacı olmaz. Hastadan hastaya farklılık gösteren bu durumun sebeplerini sıralamamız gerekir ise;

• Epizyotominin geniş olması
• İri bebek normal vajinal yoldan doğum
• Epizyotomi hattında kanama olması
• Dokuların karşı karşıya gelememesi
• Enfeksiyon ya da abse varlığı

gibi faktörler sıralanmak ile birlikte, en önemli faktör kişinin doku iyileşme şekline bağlıdır. Yani herhangi bir yarası çok iz kalarak iyileşiyor ise aynı şekilde epizyotomide iz yani skar kalarak iyileşecektir.

Epizyotomi Skar Revizyonu Neden Yapılır?

Kötü iyileşen epizyotomi hayat kalitesini ve cinsel hayatı olumsuz etkilemektedir. Vajina iç ve dış bölgede sert doku olması, ilişki sırasında ağrı ve haz alamamaya neden olur. Ayrıca vajina çıkışı açık kalacağı için: tekrar eden enfeksiyon ve kokulu akıntı olabilir.

Epizyotomi skar revizyonu yapılırken çoğu kez vajinal daraltma ve vajina iç kısmında ki skar izleri de çıkarılır. Eğer vajina iç kısımda ki skar izi çıkarılmaz ise cinsel ilişkide ağrı şikayeti ortadan kalkmaz. Ayrıca vajina dış bölgedeki skar yürürken ya da kıyafet basısı ile ağrıya da sebep olabilir.

Tüm bu sebeplerden; epizyotomi skar revizyonu - doğum izi onarımı yapılır. Epizyotomi skar revizyonu : kronik akıntı, cinsel hayat kalitesi, fonksiyonel hayat kalitesi için olumlu etki eder.

Epizyotomi Skar Revizyonu Nasıl Yapılır?

Epizyotomi skar revizyonunun nasıl yapılacağına, doğum kesisinin nasıl yapıldığı ve nasıl iyileştiği yön verir. Eğer küçük bir kesi ve skar mevcut ise vajinayıda içine alan kesi ile sert dokular çıkarılır ve vulva, vajina estetik dikiş ile onarılır.

Eğer epizyotomi kesisi derin, büyük ve vajinal yapıyı da içine alıyorsa vajinal doku düzenlemesi ile beraber yapılır. Çoğu kez anüs ile vajina çıkışı arasında kalan perinal body denilen alanın yeniden yapılandırılması prosedüre eklenir. Epizyotomi kesisi: perinal body yapısını içine alacağı için bu alanında onarılması gerekir.

İşlem süresi çoğu kez 1 saat kadar sürer. Dikiş atılan bölgeye ameliyat uygulanacağı için süre diğer işlemler ile aynıdır.

Epizyotomi Skar Revizyonu Sonrası İyileşme Nasıl Olur?

Doğum sonrası skar revizyonu planlanır ameliyat olmalıdır. Normal vajinal doğumdan en az 3 ay sonrasında yapılmalıdır. Vajinal ve vulval dokunun hem cerrahi iyileşme hemde annenin doğum sonu toparlanması için gerekli süre 3 aydır. Skar revizyon sonrası iyileşme epizyotomi iyileşmesinden daha hızlı olmaktadır.

Doğum sırasında kan akımı genital bölgede yoğun olduğu için enfeksiyon ve kanama ihtimali daha yüksektir. Epizyotomi skar revizyonu sonrası iyileşme daha hızlı olmaktadır. 2 ila 3 gün içinde normal iş hayatına dönüş mümkündür.

Annelerin en önemli sorunu emzirme ve bebeği kucağa alma engeli olup olmadığıdır. Ameliyattan sonra ilk süt sağılır, bebeğe içirilmez. Ameliyattan sonra ertesi gün; bebeği kucağa almakta sıkıntı yaşanmaz. Duş : 2. gün alınabilir, cinsel ilişki amelşyattan 3-4 hafta sonra mümkündür.

Epizyotomi Skar Revizyonu Cinselliği Etkiler Mi?

Doğum kesisi izi hem vajina dışında hem vajina içinde olabilmektedir. Vajinal bölgede bulunan skar dokusu hem ağrı yapması açısından, görsel rahatsızlık hissi vererek özgüveni azaltarak ve hazzı olumsuz etkileyerek cinsel hayat kalitesinde azalmaya yol açmaktadır. Bu şikayetler ve olumsuz durumlar düzeleceği için : Epizyotomi skar revizyonu cinsel hayatı oldukça olumlu şekilde etkiler

Doğum Kesisi Onarımını Kim Yapar?

Epizyotomi kesisi normal vajinal doğumda yapılan bir kesidir. Doğum kesisi , epizyotomi kesisi onarımı konuya hakim kadın doğum uzman doktoru tarafından yapılmalıdır.

Epizyotomi Skar Revizyonu İle Beraber Vajinal Daraltma (Vajinoplasti) Yapılır Mı?

Vajinoplasti, epizyotomi skar revizyonu ile beraber yapılan en sık ameliyattır. Normal vajinal yoldan doğum ile genişleyen ve cinsel fonksiyonları olumsuz etkileyen vajinal yapının daraltılması hekim tarafından yapılan muayenede önerilebilir.

Eğer muayene sırasında vajina genişlemesi ve olumsuz etkileri saptanır ise; epizyotomi skarı revizyonu ile beraber vajinoplasti yapılması hayat ve cinsel hayat kalitesini olumlu etkileyecektir.

Epizyotomi Skar Revizyonu İle Beraber Yapılan (Önerilen) Ameliyatlar Nelerdir?

Vajinoplasti (Vajen Daraltma): Normal doğum sırasında genişleyen vajinal yapısının darlatma işlemi.

Perineoplasti: Anüs ve vajen çıkışı arasında kalan vajina kaslarının birleşim noktası perneal body denilen yapıdır. Perineal body epizyotomi kesisine dahil olabileceği ve vajinal genişleme ile beraber kas yapısı çökeceği için epizyotomi skar revizyonu ile beraber yapılması vajina dış kısmının istenilen doğum öncesi haline dönmesini sağlar.

Sistosel: Eğer normal vajinal yoldan doğum travmatik ise : mesane sarkmasına sebep olabilir. Yapılan ameliyat öncesi değerlendirmede bu saptanır ise sistosel ( idrar torbası sarkması ameliyatı ) epizyotomi skar revizyonu ameliyatı ile beraber yaılabilir.

Rektosel: Barsakların vajina dışına sarkmasına rektosel denilir. Epizyotomi skarı düzletilir iken kesiye dahil edilen rektosel alanı düzeltilir.

Üretral Alan Yırtıkları: Travmatik doğumlarda özellikle özellikle epizyotomi açılmamış vakalarda bebeğin başı çıkarken oluşturduğu basınç ile idrar torbası deliği yırtılabilir. Üretra basıncı da korunarak gerekirse teflon enjeksiyon ya da üretral açıklık kas onarımıda yapılarak üretral alan yırtıkları düzeltilir.

Anal Fissür Ya Da Anal Yırtık Onarımı: Tüm bu saydıklarımız içinde en komplike ve enfeksiyon riski en çok olan ameliyattır. Vajen ve barsak arasında ki fistüller vajinadan istemsiz kaka çıkmasına sebep olup, hayat, fonksiyonel ve en nihayetinde cinsel hayatı oldukça olumsuz etkiler. Yapılan çalışmalar fistül olan hastalarda ağır depresyon hemen hemen tamamında görülür. Yırtılmış anal kaslar onarılır, ancak bunu yaparken barsak dokusuna dikkat edilmelidir. Anal fistül düzeltilir iken flep çekme yöntemi ile tekrar rektovajinal fistül oluşması engellenir.

Labioplasti: İç dudaklar vajina yapısından önce epizyotomi kesisine dahil olmaktadır. Bazı doğumlarda labiumlarda asimetrik yırtıklar oluşabilir. Bu sebeple labioplasti, epizyotomi skarına dahil edilir. Doğum yapmadan önce iç dudak büyüklüğü ya da asimetrisinden rahatsız olan hastalarda da labioplasti, epizyotomi skarı düzeltilirken aynı ameliyatta eklenerek yapılabilir.